ใช้ WiFi Router N300 แต่ทำไมได้ speed แค่ 30

WiFi router ที่มากับเน็ตบ้านส่วนใหญ่เป็นรุ่นสองเสา ปล่อย WiFi ความถี่เดียวคือ 2.4 GHz เราเตอร์รุ่นนี้ในตลาดเรียกว่า N300 หมายความว่ารองรับความเร็วได้สูงสุดถึง 300 Mbps แต่พอใช้งานจริงกับเน็ตบ้านความเร็ว 50 Mbps กลับปล่อย WiFi ได้เพียง 30-36 Mbps เท่านั้น ทำไมไม่ได้เต็ม 50 Mbps ทั้งที่สเปคเป็น N300?

ในอดีต WiFi Router ที่มากับเน็ตบ้านมีเสาเดียว เรียกว่า N150 (ตอนนี้ก็ยังมีขายอยู่ตามร้านคอม) เจ้า N150 นี้โฆษณาว่ารองรับความเร็วสูงสุดถึง 150 Mbps แต่ส่งข้อมูลจริงๆได้เพียงครึ่งเดียว อีกครึ่งหนึ่งเสียไปกับ protocol overhead และการหยุดรอคนอื่นเมื่อสัญญาณ WiFi ชนกัน ดังนั้นโดยทั่วไป WiFi จะทำ speed ได้ประมาณ 50% ของ spec นั่นคือ N150 ก็จะได้ speed สูงสุดประมาณ 75 Mbps

WiFi ย่าน 2.4 GHz มีช่องสัญญาณให้เลือก 13 ช่อง แต่ว่าแต่ละช่องเกยทับกันอยู่ ถ้าจะปล่อยสัญญาณ WiFi ไม่ให้กวนกันต้องเว้นไป 5 ช่อง ดังนั้นจึงเลือกได้เพียง 3 ช่องเท่านั้นที่ไม่กวนกัน เช่น ช่อง 1, 6, 11 โดยช่องสัญญาณแต่ละช่องมีขนาด 20 MHz แต่การที่จะได้ความเร็ว download 75 Mbps นั้น เราต้องใช้ช่องสัญญาณ 2 ช่องมาต่อกัน เป็นช่องสัญญาณขนาด 40 MHz

เป็นที่รู้กันว่าสัญญาณ WiFi ในย่าน 2.4 GHz ในตัวเมืองเบียดเสียดหนาแน่นมาก การเปิดช่องสัญญาณกว้าง 40 MHz ไม่ให้กวนกับใครแทบจะเป็นไปไม่ได้เลย เมื่อสัญญาณ WiFi มีการส่งชนกัน อุปกรณ์แต่ละตัวจะหยุดรอเพื่อผลัดกันให้อุปกรณ์ WiFi ได้ส่งสัญญาณทีละตัว การเปิดช่องสัญญาณกว้าง 40 MHz จึงมักจะได้ความเร็ว WiFi ต่ำกว่าช่องสัญญาณ 20 MHz เพราะช่องสัญญาณ 40 MHz จะซ้อนทับกับสัญญาณ WiFi ของคนอื่นเต็มไปหมด ไม่ว่าใครส่งสัญญาณเราก็ต้องหยุดรอ ในทางปฏิบัติ การใช้ WiFi ในย่าน 2.4 GHz จะใช้ช่องสัญญาณกว้าง 20 MHz เท่านั้น ยกเว้นการใช้งานในพื้นที่ห่างไกลนอกตัวเมือง เมื่อใช้ช่องสัญญาณกว้าง 20 MHz จะได้ความเร็ว download สูงสุดไม่เกิน 36 Mbps

เมื่ออุปกรณ์ WiFi router มีการพัฒนาจาก N150 เสาเดียวมาเป็น N300 สองเสา ก็จะสามารถรับส่งข้อมูลได้เร็วขึ้นเป็นสองเท่าได้ (จาก 36 Mbps เป็น 72 Mbps) โดยใช้เทคโนโลยี MIMO คือการแบ่งข้อมูลเป็นสองส่วน ส่งจากเสาคนละต้น อุปกรณ์ปลายทางก็ต้องมีเสารับสองต้น รับข้อมูลมารวมกัน ถ้าอุปกรณ์ปลายทางมีเสาเดียวก็จะได้ความเร็วไม่ต่างจาก N150

ข้อจำกัดของเทคโนโลยี MIMO คือเสาสองต้นต้องห่างกันพอสมควรจึงจะสามารถแยกแยะสัญญาณจากเสาแต่ละต้นได้ โทรศัพท์ smart phone ทั่วไปจะฝังสายอากาศ WiFi ไว้ภายในเครื่อง และมักจะมีสายอากาศ WiFi เพียงต้นเดียว เพราะถูกจำกัดด้วยขนาดของ smart phone ดังนั้นเมื่อใช้ smart phone ทดสอบความเร็วของสัญญาณ WiFi จาก router N300 สองเสาที่มากับเน็ตบ้านทั่วไปจึงได้ความเร็วไม่เกิน 36 Mbps

ถ้าติดเน็ต 50 Mbps แล้วต้องการให้ WiFi มาเต็ม 50 Mbps ต้องใช้ WiFi ย่าน 5 GHz มาช่วย เพราะย่าน 5 GHz รองรับช่องสัญญาณ WiFi กว้าง 40 MHz ได้ถึง 11 ช่องที่ไม่กวนกัน ข้อเสียของ WiFi ย่าน 5 GHz คือสัญญาณส่งได้ไม่ไกลเท่า 2.4 GHz แต่ก็เป็นข้อดีเพราะสัญญาณ WiFi 5 GHz จากข้างบ้านก็จะถูกลดทอนจนไม่มากวนกับบ้านเรา แต่อุปกรณ์ในบ้านก็ต้องรองรับ WiFi 5 GHz ด้วยจึงจะรับสัญญาณได้ครับ